HABANG nananatiling nakababahala ang ‘economic difficulties at pag-atake sa mga mamamahayag, tumalon naman ang Pilipinas 116th mula sa 134th, ito’y mula sa 180 bansa sa 2025 World Press Freedom Index — ito ang pinakamataas na ranking sa loob ng 21 taon.

Nakatanggap ang bansa ng global score na 49.57, bahagyang mas mabuti kaysa sa 43.36 noong nakaraang taon, but nananatiling nasa ilalim ng “difficult situation”, ayon sa Paris-based Reporters Without Borders (RSF) sa report nito.

“The country is still ranked as a country of ‘difficult situation’ and the main reason for the improvement is due to improvement of the safety indicator. Actually, the Philippines is the deadliest country for journalists in Asia Pacific with almost 200 journalists killed in the last 40 years,” ayon kay RSF Asia-Pacific Bureau advocacy officer Arthur Rochereau.

“But 2024 marked the first year since 1985 in which no journalist was killed in connection to their work… The fact that there is no murder of journalist and also the [Marcos Jr.] administration is less aggressive towards the media compared to Duterte administration,” dagdag na wika nito.

Ang paliwanag pa ni Rochereau, habang ang situwasyon sa Pilipinas ay nakakuha ng bahagyang pagbuti, mananatili pa ring mahaharap ang mga Filipino journalists sa kaso ng legal harassment, physical attacks, economic challenges, at red-tagging.

Sinabi pa ng RSF na ang kaparehong assessment sa report noong nakaraang taon ay nagsasabing, “there seem to have been fewer and less violent attacks” laban sa mga journalists sa ilalim ng rehimeng Pangulong Ferdinand Marcos Jr. subalit sa ngayon nananatiling status quo ang “pagkabahala”.

Sa kabilang dako, sinabi naman ng Committee to Protect Journalists (CPJ) na taong 2024, nagmarka ang unang taon sa dalawang dekada na walang miyembro ng mamamahayag ang pinatay sa bansa na may kaugnayan sa kanyang propesyon.

Gayunman, ang kamakailan lamang na journalist killing sa bansa ay nito lamang unang bahagi ng linggo.

Araw ng Martes, Abril 29, binaril ng tatlong beses ang Aklan-based veteran journalist at dating Kalibo town mayor na si Juan “Johnny” Dayang ng hindi nakilalang gunman o mamamaril sa labas ng kanyang bahay.

Idineklara namang dead on arrival si Dayang.

Binigyang diin ng RSF World Press Freedom Index na ang situwasyon ng press freedom sa bawat bansa o teritoryo kada taon sa pamamagitan ng indicators gaya ng ‘political, economic, legislative, at safety.’

Habang ang Pilipinas ay umakyat sa 18 spots, ang average score ng lahat ng assessed countries ay bumagsak mas mababa sa 55 puntos o sa “difficult” na sitwasyon.

Ang bansa ay tumaas lamang ng 6.2 puntos, nagpapahiwatig na marami pang dapat gawin para protektahan ang mga Filipino journalists.

Kinilala rin ng RSF ang kaparehong problema ng red-tagging laban sa mga journalists na nagpatuloy mula sa termino ni dating Pamgulong Rodrigo Duterte, kung saan sinabi ng media monitor na ang puntirya ay ang mga mamamahayag na nagu-ulat hinggil sa drug war, hanggang kay Pangulong Marcos.

“The policy of his successor, Bongbong Marcos, is more consensual, but the authorities still often resort to ‘red-tagging’ – a practice inherited from the colonial era and Cold War in which journalists who do not toe the government line are branded as ‘subversive elements’ or ‘reds,” ang sinabi nf RSF sa regional analysis nito ukol sa Pilipinas.

Sinabi nito na ang labeling “is tantamount to telling law enforcement that they are legitimate targets for arbitrary arrest or even summary execution.”

“Along with threats and red-tagging, “defamation and cyber-defamation are still punishable by prison sentences,” anito.

Sa World Press Freedom Index ngayon taon, 20 mula sa 32 bansa at mga teritoryo sa Asia-Pacific region ay nagkaroon ng pagbaba sa economic scores. Kabilang dito ang India, Indonesia, at China na na muling pumasok “the bottom trio of the index” nauna lang sa North Korea.

“Repression already put press freedom in “very serious” situation in Myanmar, Cambodia, and Hongkong where “everywhere in the region, media in exile are facing survival threats.” ayon sa RSF.

(Daris Jose)

NAGPAHAYAG ng kalungkutan si Vice President Sara Duterte sa patuloy na panloloko ng gobyerno sa publiko matapos na ipatigil ang rollout ng P20 kada kilo ng bigas sa Cebu.

Pansamantalang sinuspinde muna kasi ng Department of Agriculture (DA) ang pagbebenta ng bigas na ₱20 kada kilo sa Cebu, isang araw lamang matapos itong ilunsad noong Labor Day.

Sumunod ang DA sa utos ng Commission on Elections (Comelec) na ipatigil ang pamamahagi ng tulong mula sa pamahalaan sa panahon ng eleksyon.

Ang inisyatibong ito, na bahagi ng pangakong kampanya ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na gawing abot-kaya ang presyo ng bigas, ay inilunsad noong Mayo 1 sa Cebu Provincial Capitol.

Pinayagan ang mga benepisyaryo—kabilang ang mga senior citizen, solo parent, at persons with disabilities—na bumili ng hanggang 10 kilo ng bigas. Humigit-kumulang 500 sako ang naipamahagi sa unang araw.

Gayunman, naglabas na noon ng abiso ang Comelec na ipinagbabawal ang pamamahagi ng ayuda mula Mayo 2 hanggang Mayo 12 upang maiwasan ang pamumulitika gamit ang mga programa ng gobyerno.

“Kaya ako nakaitim ngayong araw na ito sa kampanya namin, dahil nalulungkot talaga ako, nagluluksa talaga ako kasi pinaglalaruan yung mga taong walang-wala, pinaglalaruan yung mga mahihirap,” ang sinabi ni VP Sara sa sidelines ng campaign event ng mga lokal na kandidato sa Zamboanga City.

“Hindi lang isang beses, hindi lang dalawa, paulit-ulit na sinasamantala yung desperation, hunger, and poverty sa ating bayan,” dagdag na pahayag nito.

Samantala, nagpasalamat si Garcia sa Department of Agriculture sa pagpapasya nitong pansamantalang ihinto ang ₱20 kada kilong bigas upang sumunod sa assistance ban ng Comelec.

“Nagpapasalamat tayo sa ating DA na makatapos tayo ng ating suhestyon na sana May 2 to May 12 ay walang ipapatupad na pagbebenta ng ₱20 na bigas. Napakagandang programa pero sabi natin makakapaghintay naman siguro ang programang yan. Kahit na May 13 hindi na kailangan kumuha pa ng exemption sa Comelec,”

pahayag ni Garcia sa mga mamamahayag.

“Sana ‘yung kahapon, okay na po ‘yun. At least, alam na ng sambayanan na may ine-expect sila na ₱20 na bigas pagkatapos ng elections na pwede nilang mabili,” dagdag pa niya.

Ipinahayag ng DA ang kanilang dedikasyon na ipagpatuloy ang programa pagkatapos ng halalan, na layuning makapagbigay ng abot-kayang bigas sa tinatayang 800,000 kabahayan sa rehiyon ng Visayas. (Daris Jose)