Hinihintay pa sa ngayon ng Department of Education (DepEd) ang abiso mula sa Department of Health bago pa man nila ituloy ang pagpapalawak ng in-person classes sa bansa.

Ayon kay Education Sec. Leonoro Briones, kakatanggap lamang nila ng abiso mula sa DOH na kung puwede ay hintayin muna matapos ang assessment period sa Enero 15 bago pa man magdesisyon kung papalawakin ba o hindi ang pilot implementation ng face-to-face classes.

Nauna nang sinabi ng DepEd na mabubukas sila ng mas marami pang mga paaralan para sa physical classes ngayong Enero bilang bahagi ng expansion phase.

Pero ayon kay Briones, sa ngayon ay isinasapinal pa nila ang kanilang report, na nakatakdang isumite kay Pangulong Rodrigo Duterte.

Sa kasalukuyan, sinusunod ng DepEd ang three-phased plan para unti-unting buksan ang mga basic education schools, na karamihan ay sarado magmula noong Marso 2020 dahil sa COVID-19 pandemic.

Kalagitnaan ng Nobyembre hanggang noong Disyembre ang pilot phase, na sinalihan ng nasa 300 paaralan.

Samantala, sinabi naman niEducation Assistant Secretary Malcolm Garma na suspendido pa rin ang in-person classess sa mga lugar na nasa ilalim ng Alert Level 3. (Bishop Jesus “Jemba” M. Basco)

Ang Commonwealth Avenue ang sinasabing pinakamalapad na highway sa Metro Manila.  Naguumpisa ito sa may Quezon Memorial Circle hanggang sa may Quirino highway.

Ang kabuuan nito ay sakop ng Quezon City at ang kabilaang banda ay ang pinakamalalaking barangay ng Quezon City – Old Capitol site, San Vicente, UP Campus, Culiat, Matandang Balara, Commonwealth, Batasan, Holy Spirit, Fairview, Lagro, at iba pa.

Ito rin ang gateway ng mga pasahero na nanggagaling sa mga karating bayan ng Caloocan, San Jose del Monte, Rodriguez, San mateo. Kaya naman tuwing rush hour ay kalbaryo sa mga pasahero ang makasakay.

Kulang na kulang ang public transport at malimit ay mga colorum na lang ang sinasakyan ng karamihan. Sa pagdinig sa Senado bilang QC Action Officer ng Transport at Traffic noon, sinabi ko na ang Commonwealth ay isang “emergency situation”, araw-araw. Sa aking pagaaral, lumabas sa mga datos na punuan na ang mga bus na nanggagaling sa may Robinson SM Fairview dahil ang mga pasahero na galing sa Caloocan at Novaliches ay sumasakay na doon alas kuatro pa lang ng madaling araw. Ang galing naman San Jose del Monte ay puno na rin ng pasahero galing Bulacan, kaya pagdating nito sa Doña Carmen, Batasan, at iba pang lugar na pinanggagalingan ng pasahero, ay punuan na talaga.

Kinausap ko ang MMDA noon at ipinaliwanag ang ganitong sitwasyon. Ang aking solusyon noon ay maglagay kaagad ng mga bus na ide-dispatch sa ilang lugar sa Commonwealth para makasakay ng maalwan ang mga pasahero sa ibat-ibang bahagi ng Commonwealth.  Guminhawa man lang ng bahagya ang sitwasyon ngunit hindi ko na naituloy ang official na koordinasyon sa MMDA nang bumalik na ulit ako sa pribadong buhay.

Ngayon ay problema pa rin ang pagsakay sa Commonwealth Avenue.

Kailangan ng mas maraming point of origin ang mga buses at hindi lang sa SM Fairview.

Halimbawa sa may Doña Carmen at Batasan – dapat doon magmula ang public transport para ang mga pasahero doon ay makasakay agad at hindi laging chance passenger sila. Dalawa hanggang tatlong oras na paghihintay ang mga pasahero para lang makasakay. Marahil pag nag operate na ang MRT ay masosolusyunan na ito. Pero habang wala pa, ang panawagan ng Lawyers for Commuters Safety and Protection ay maglagay na ng dispatching ng mga bus at public transport sa ibat ibang bahagi ng Commonwealth Avenue. (Atty. Ariel Enrile-Inton)

Binigyang suporta ng Department of Transportation (DOTr) ang polisia na pinatutupad ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) na bawal ang mga unvaccinated na individuals ang lumabas ng kanilang tahanan.

Kung kaya’t bilang pagsuporta ng DOTr, hindi rin puwedeng sumakay ang mga pasaherong wala pang bakuna.

“The DOTr and its attached agencies shall closely coordinate with the MMDA on the enforcement of the said policy. We cannot let our guard down. We must remain vigilant so we can reverse the uptick of cases in the country,” wika ni DOTr Secretary Arthur Tugade.

Dagdag pa niya na ang polisiang ito ay pinatutupad hindi upang maging isang pasakit sa mga mamayan kung hindi ay upang mabigyan ng proteksyon ang sambayanan laban sa COVID-19.

Sa kabilang dako naman, sinabi rin ni Tugade na mananatiling bukas ang NLEX Bus Terminal kahit na nagbigay ng kanilang appeal ang mga pasahero na payagan ang mga provincial buses na gumamit ng kani-kanilang terminals sa EDSA.

Ang nasabing mandatory na paggamit ng Integrated Terminal Exchange sa parehas na north at south ng Metro Manila ay naaayon sa mandato ng IATF Resolution No. 101.

“The same is still existing and in effect. The same is also strongly supported by the MMDA. Until the IATF resolution is rescinded or nullified, the use of the north and south ITX terminals remains valid,” saad pa rin ni Tugade.

Bago pa man magkaron ng pandemya, mayroon 85 na operasyonal na terminals sa Metro Manila at 47 doon ang nasa EDSA.

Ayon pa rin kay Tugade na lumalabas sa isang obserbasyon na kahit wala pa ang pandemya, ang mga punong-punong mga pasilidad katulad ng mga terminals kung saan madaming tao na galing kung saan-saan ang nagtitipon-tipon ay siguradong magiging isang sanhi ng pagkalat ng mga viruses.

“Reopening private terminals along EDSA means authorizing 85 potential sites of viral transmission for the Filipino commuters,” sabi ni Tugade.

Samantala, ang DOTr naman ay magkakaron ng random antigen testing para sa mga sumasakay sa mga rail lines na gustong sumailalim sa nasabing testing.

“As part of the heightened implementation of health measures in all rail lines, the DOTr will conduct random antigen testing of consenting and volunteering passengers,” ayon kay Tugade.

Ang pasahero na nagboluntaryo na magpa testing ay maaari na rin makasakay pagkatapos ng testing at bibigyan na lamang sila ng results sa pamamagitan ng text message.

Paiigtingin rin ang paglalagay ng mga train marshalls upang masiguro na sinusunod ng mga pasahero ang mga health protocols sa loob ng mga bagon at estasyon nito. Ang mga bagon, platforms, estasyon at depots ay sumasailalim sa parating disinfection at ang mga empleyado ay kinakailangan rin na sumailalim sa antigen testing regularly.  LASACMAR