Pinagana na ng Department of Labor and Employment (DOLE) ang tracking system para sa lahat ng Overseas Filipino Worker na nakabalik at pabalik pa lamang ng bansa na pawang naapektuhan ng Coronavirus disease-2019 pandemic.

Tinawag ang programa bilang OFW Assistance Information System (OASIS) ang sistema para makapagbigay-alalay para sa maayos na repatriation ng mga manggagawa galing abroad.

Tinatayang aabot sa higit-kumulang 500,000 OFW ang nawalan ng trabaho dulot ng COVID-19.

Nitong March 2020 hanggang mid-May 2020, umabot sa 36,000 ang nakabalik na ng bansa at sumailalim sa mandatory quarantine, pagsasailalim sa rapid testing at kung mag-positibo ay sasalang sa confirmation gamit ang real time polymerase chain reaction (RT-PCR).

Paliwanag ni DOLE Secretary Silvestre Bello III, tinawag na OAISIS ang programa dahil katulad ng dako sa isang disyerto o ilang na lugar kung saan may umuusbong na tubig at halaman ay maghahatid din ng pag-asa sa mga OFWs na muling makasama ang kani-kanilang pamilya sa kanilang mga lalawigan.

Kaya gamit ang sistemang ito, kagyat na matutulungan ang ating kababayan na mahanap kung nasaan siya, mabigyan ng kinakailangang tulong at mapauwi sa bansa.

Pinagagana sa kasalukuyan ang OASIS sa command center ng DOLE sa punong tanggapan nito sa Intramuros, Manila, para sa mga nagbalik-OFW.

Matatandaan na nakarating kay Pangulong Digong Duterte ang hinaing ng mga repatriated OFW na inabot na ng dalawang buwan sa mandatory quarantine sa mga hotel o resort na pinagdalhan sa kanila ng Overseas Workers Welfare Administration.

Binigyan nga ang mga ahensya na may kinalaman sa OFWs ng isang Linggo para mapabalik sa mga probinsya ang mga kababayan natin.

Para hindi na maulit ang nangyari, sa pamamagitan ng OASIS ay maitatala ang lahat ng mga OFW, maisasaayos by batch ang kani-kanilang pag-uwi batay sa destinasyon, mabibigyan ng iskedyul para sa gagawing swab test, maibibigay ang resulta agad-agad, kung negatibo ay mapauwi na sa kanilang pamilya o kung positibo naman ay madala sa quarantine facilities ng pamahalaan.

Kaya para sa mga OFW na magbabalik bansa, kaagad na mag-rehistro sa www.oaisis.owwa.gov.ph.

Mayroong form na kailangang sagutan.

Paalala, importanteng malagyan ng ‘check’ ang tamang kahon na nagsasaad na inyong nabasa, naintindihan at kayo ay nagbibigay pahintulot para sa mga impormasyong inyong ibinigay,.

Kailangan ito bilang pagsunod sa probisyon ng Republic Act No. 10173 o ang Data Privacy Act of 2012.

Magpapadala ng link sa inyong ibinigay na email address na nangangahulugan na natanggap ang inyong pagpaparehistro.

Mabuti naman at naisip na gamitin ng DOLE ang OASIS program para makatulong sa mga repatriated OFW natin, inaasahan na may 40,000 pang magbabalik-Pilipinas na kababayan natin na nawalan ng trabaho.

Ang maayos na sistema ay magbibigay ng magandang pakiramdam sa kanila na inaaruga at nagmamalasakit ang pamahalaan sa kanilang kalagayan.

Karapat-dapat ang mga OFW natin para sa maayos at may sistemang serbisyo dahil umaabot sa US$32.2 Billion ang remittances na ipinapasok nila sa ating pambansang ekonomiya o katumbas ng Php 1.6 Trillion.

Kamakailan ay naimbitahan ang Lawyers for Commuters Safety and Protection (LCSP) ng Quezon City anti-corruption committee chairman, Jano Orate, upang pangunahan ang pagbibigay ng ayuda sa mga jeepney drivers na nakatira sa UP Campus sa QC.

Kasama si Kapitana Zeny Lectura. Ang mga beneficiaries ay ilan sa mga jeepney drivers na napilitan nang mamalimos sa lansangan dahil higit 100 araw na silang walang pasada at walang kita. Sagad na sa pagtitiis at gutom na ang kanilang mga pamilya. Kahilingan nila ay makapasada na.

Ang pinayagan lang kasi ng DoTR sa ngayon ay ang kanilang tinatawag na “modernized jeeps” na gawa ng banyaga o imported. Kung tutuusin ay mini-bus o coaster type naman ang mga ito at hindi naman jeepney.

Mas bulgar nga ang tawag ni DFA Sec. Teddyboy Locsin sa mga ito na para raw “inflated condoms” ang itsura. Sabi rin ni Sec. Locsin, dapat nga payagan na ang mga iconic jeeps na pumasada.

Nangako naman ang DoTR na pag-aaralan pa rin nila kung papayagan na nga ang mga ito.

Ano ba talaga ang dahilan na ayaw pa payagan! Mapanganib ba ang sumakay sa mga tradisyonal na jeep sa ngayon?

Ayon sa ilang eksperto mas mapanganib nga ang hawaan sa mga kulong na sasakyan tulad ng mga mukhang ‘inflated condoms’ kaysa sa open air na mga sasakyan.

Kaya rin naman ipatupad sa mga jeeps ang social-distancing o physical distancing ng mga pasahero dahil pwede lagyan ng plastic dividers sa pagitan ng mga nakasakay.

Matagal na rin ginagawa ng mga jeeps na bago pa man sumakay ay nagbabayad na ang mga tao sa terminal pa lang para bawas sa physical contacts. At yung mga paglagay ng foot bath at alkohol ay hindi naman mahirap ipatupad.

Mas mahal ang pasahe sa mga mukhang “inflated condons” – P11 pesos samantalang sa traditional na jeep ay P9 pesos lang.  Para sa LCSP mas mainam na payagan pareho na makapasada. Kulang ang public transportation kaya hirap makasakay ang mga pasahero.

Sana kung ano ang tangkilikin ng pasahero ay nasa kanila na yun, sila ang dapat magdesisyon at hindi tama na tanggalan sila ng pagpipilian. Pero teka bakit mga bus na ang pumapasada ngayon sa mga ruta ng jeep?

Ang nangyari tuloy, ilang lokal opisyales ang nagrereklamo dahil daw hindi sila kinunsulta.  Sa motorcycle-taxis naman – may report na raw na sinumite ang Motorcycle-taxi Technical Working Group sa Kongreso tungkol sa isyu na papayagan ba ang service na ito o hindi. April 14 daw kasi nagtapos ang pilot-run kaya depende sa Kongreso kung papayagan bumalik sa kalye ang mga app-based motorcycle-for-hire.

Sumulat na ang inyong lingcod kay Cong. Edgar Mary Sarmiento, ang pinuno ng Technical Working Group sa House of Representatives at humihingi tayo ng kopya ng report kung meron nga ba. Isinusulong ng ilang mambabatas na payagan na ang motorcycles-for-hire para sa mga tumatangkilik ng serbisyong ito basta lang masusunod ang health protocols.

Marahil ay importante itanong sa mga health experts ang mga protocol na ito.  Isyu dito ang social distancing at pag-gamit ng helmet.

Ang helmet kaya ay maaring ma-disinfect kada gamit at malagyan ng plastic cover na proteksyon sa ulo sa loob?  Mga readers ano po ang tingin nyo? (Atty. Ariel Enrile-Inton)

Tumatanggap na ng aplikasyon ang Social Security System (SSS) para sa mga miyembro na lubhang naapektuhan ng Coronavirus Disease 2019 pandemic sa ilalim ng Calamity Loan Assistance Program (CLAP).

Inaasahan ng SSS na may 1.74 milyong miyembro nito ang makikinabang sa CLAP kung saan maaaring makautang ng hanggang Php 20,000 depende sa monthly salary credit sa nakalipas na 12 buwan.

Ang kagandahan ng pautang na ito, base sa paliwanag ni SSS president/chief executive officer Aurora Ignacio, maaaring bayaran ang loan sa loob ng 27 buwan na may interest rate na hanggang 6% matapos ang tatlong buwang moratorium mula sa dating 24 buwan na may 10% na interes.

Ginawa ito ng ahensya dahil batid nila ang mabigat na epekto ng pandemya sa kabuhayan at kalusugan ng mga mamamayan.

Bukod dito, walang kukuning advance interest ngunit may 1% service fee na ibabawas sa naaprubahang utang.

Magkakaroon din ng 1% na penalty ang bawat buwan ng huling pagbabayad sa nasabing loan.

Sa mga miyembro na nais mag-aplay ng CLAP, kinakailangan na mayroon kayong 36 buwan na kontribusyon kung saan anim ay dapat na nabayaran sa nakalipas na labingdalawang buwan, kailangang naninirahan o nagtratrabaho sa bansa, hindi nakakuha ng anomang final benefit katulad ng total permanent disability o retirement, o walang outstanding loan sa ilalim ng Loan Restructuring Program o mula sa mga dating calamity loan.

Mahalaga rin na nakarehistro sa My.SSS web portal na matatagpuan sa SSS website na www.sss.gov.ph.

Bilang pagsunod na rin kasi sa social distancing at health protocols ng pamahalaan, maaaring magsumite ng aplikasyon gamit ang My.SSS web portal.

Hindi na rin kakailanganin ang dokumento na katunayan na ang inyong lugar ay nasa ilalim ng State of Calamity dahil hindi naman lingid sa lahat na sa bisa ng Presidential Proclamation No. 929 na inilabas ni Pangulong Digong Duterte noong March 16, 2020 ay nadeklara ito.

Maaaring makuha ang aprubadong loan sa kanilang Unified Multi-Purpose Identification (UMID) card na enrolled bilang ATM, puwede rin sa Union Bank of the Philippines Quick Card o tseke na ipapadala sa kanilang home address.

Maaaring magsumite ng CLAP hanggang September 14, 2020.

May 3,400 passenger buses at 3, 500 na modernized jeepneys ang pinayagan ng bumalik sa operasyon sa second phase ng gradual operations ng mga commuter vehicles sa Metro Manila sa ilalim ng general community quarantine (GCQ).

Sinabi ni Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) spokesperson Celine Pialago na nagbukas ng 15 bagong routes ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) para sa e-jeepneys at mag dadagdag pa ng panibagong 19 routes sa darating na mga araw.

“The transport operators have raised their concerns about a shortage of drivers. Despite the number of routes or permits to travel, not all of their unit could be deployed. Some drivers went home to the province and could not go back in Metro Manila. These are the challenges faced by the operators,” wika ni Pialago

Ayon din sa MMDA, ang mga traditional jeepneys ay papayagan lamang na tumakbong muli kung may kakulangan pasa 1,500 na modern jeepneys. Bago mag quarantine, may higit kumulang na 55,000 na traditional jeepneys ang pumapasada sa Metro Manila

Ang 3,400 commuter buses ay dinagdag sa dating 1,200 buses na nauna ng pumasada noong unang phase.

Samantala, binigyan ang mga buses ng karagdagang 31 routes mula sa 96 routes bago pa man magkaroon ng pandemic.

Papayagan ang mga buses na magkaroon lamang ng 50 percent passenger capacity upang mapanatili ang social distancing.

“A bus route called EDSA carousel was also opened and was dedicated to the innermost lane of EDSA with four stations in North, Quezon, Ayala, and Taft avenues pending the construction of center islands for more bus bays,” dagdag ni Pialago.

Bago pa ang pandemic ay mayron ng 4,000 city buses at 8,000 na provincial buses ang pumapasada sa Metro Manila. Ang mga provincial buses ay hindi pa rin pinapayagang bumalik sa operasyon.

Ayon naman sa mga pasahero, ang mga buses ay sa mga highways lamang kung kaya’t nagrereklamo ang maraming pasahero sa kakulangan ng mga modern jeepneys na siyang nagiging dahilan upang matagalan ang kanilang paghihintay.

“If we are going to talk about routes here in Metro Manila, the number of modern jeepneys will not be enough, that’s why we are preparing even the UV Express for use and traditional jeepneys in the coming days,” sabi ni Department of Transportation (DOTr) consultant Alberto Suansing.

Samantala, mayroon namang 41,000 na taxis at transport network vehicle service (TNVS) ang pinayagan na ring bumalik sa operasyon ngayon GCQ.

“1,900 units were added to the current number of taxis and TNVS units operating in Metro Manila yesterday, bringing the total to 41,469. The latest figure consisted of 22,230 units of TNVS and 19,409 taxis,” ayonsa LTFRB.

Wala namang fare increase sa pamasahe para sa TNVS at taxis subalit kailangan cashless transactions lamang ang pinapayagan. (LASACMAR)

LUNGSOD NG MALOLOS- Balik operasyon na ang ilang pampublikong transportasyon sa Bulacan kabilang ang mga bus at dyip.

Matapos ang mahigit tatlong buwang tigil pasada, nasa 526 na yunit ng mga dyip at 510 na yunit ng bus ang nabigyan na ng special permit to operate at makapagserbisyo sa publiko.

Sa anunsyo ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board Region III sa kanilang opisyal na Facebook account, naglaan sila ng 1,598 na yunit ng dyip sa 26 na ruta sa Bulacan. Mula dito, 526 na ang balik kalsada habang 1,072 na yunit pa ang bukas sa mga nais mag-aplay.

Kabilang sa mga ruta ang Angat-Baliwag via Bustos; Angat-Meycauayan; Angat-Santa Maria; Balagtas-Siling Matanda; Calumpit-Meycauayan; Calumpit-Plaridel; Hagonoy-Mycauayan; Hagonoy-Malolos; Licaw-Licaw-Tungkong Mangga; Bulakan-Malolos; Bulakan-Obando; Malolos-Pulilan; Marilao-San Jose del Monte; Minuyan Sapang Palay-Kaypian; Sampol-Meycauayan; Grotto-Sapang Palay; Sto. Niño-Meycauayan; SJDM-Tungkong Mangga; Baliwag-Meycauayan; Baliwag-San Miguel; Capitol Malolos-Fausta Malolos-Meycauayan; Fatima-Sta. Cruz at Calumpit-Meycauayan.

Inilathala din nila na sa kasalukuyan, may 47 na yunit ng P2P ang balik biyahe sa limang ruta kabilang ang Malolos, Santa Maria o Bocaue, Balagtas, Pandi at Plaridel-North Edsa.

Samantala, sinabi naman ni Billy Tatil, pangulo ng Bulacan Federation of Jeepney Operators and Drivers Association, na nagpapasalamat siya sa ipinagkaloob na permit ngunit hindi pa sila tuluyang makabiyahe dahil sa gastos.

“Talagang one week na nagbibiyahe kaya lang hindi makabiyahe lahat kasi ‘di naman kumikita. Ang nangyayari nalulugi pa sa krudo nauuwi lang sa gastos kaya uuwi na lang. Kaya sana, hinihiling namin sa LTFRB kung pwede itaas ang pamasahe hanggang ganito ang sitwasyon,” pakiusap ni Tatil.

Sinabi din ni Tatil na 16 na PUJs ang patuloy na nagbibigay ng libreng sakay para sa mga Bulakenyong medical frontliner sa Bulacan Medical Center, Rogaciano M. Mercado Memorial Hospital sa Santa Maria, Plaridel Infirmary, Gregorio del Pilar District Hospital sa Bulakan at Calumpit District Hospital.

Bukod dito, inanunsyo ng Five Star Bus Company sa kanilang Facebook account na nagbibigay serbisyo na sila sa mga pasahero  na may biyaheng Cabanatuan-Meycauayan mula alas-5:00, 7:00 at 8:00 ng umaga at pabalik mula alas-12:00, 2:00 ng hapon at alas-10:00 ng gabi; Moncada, Tarlac-Meycauyan, Bulacan mula 6:15 at 7:15 ng umaga at pabalik  ng als-3:00 at alas-4:00 ng hapon. May mga bus na rin silang bumibiyahe mula sa Meycauayan-Monumento balikan at may pamasahe na P30.50.

Sa panayam sa telepono, sinabi naman ng Baliwag Transit, Inc. na magsisimula na silang magka-biyahe mula sa San Jose, Nueva Ecija-Meycauayan, Bulacan at may pamasahe na P2.20 kada kilometro na aprubado ng LTFRB.

Sinisiguro naman ni Gob. Daniel R. Fernando ang publiko na ginagawa ng pamahalaan ang lahat ng paraan upang maserbisyuhan ang publiko sa paraang pinakamaganda para sa lahat. (Bishop Jesus “Jemba” M. Basco)